KENEYE DİKKAT!

1- Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı nedir? Bu hastalığın adı neden Kırım Kongo 

Kanamalı Ateşidir? 

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi insanlara kenelerin bulaştırdığı ve ölümle sonuçlanabilen bir 

hastalıktır. Hastalık ilk olarak Rusya'nın Kırım bölgesindeki askerlerde ve daha sonra Afrika 

kıtasındaki Kongo'da kanamalı ateş şeklinde görüldüğünden bu hastalığa Kırım-Kongo Kanamalı 

Ateşi denilmiştir. Ülkemizde 2002-2003 yılından beri tespit edilmiştir. Ülkemizde daha önceki 

yıllarda da mevcut olduğuna dair çeşitli bilgiler vardır. 

2- Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nasıl bulaşır? 

Hastalık insanlara daha çok kene tutunmasıyla bulaşır. Bunun yanında hayvanların 

üzerinden çıplak elle kene toplanması, patlatılması(kene kırma) veya ezilmesi ile de bulaşabilir. 

Ayrıca kanında mikrop bulunan hayvanların kan, idrar gibi vücut sıvılarına çıplak elle dokunmakla ve 

bu hastalığa yakalanan insanların tükürük, idrar ve kan gibi vücut sıvılarına temas etmekle de 

hastalık bulaşabilir. Hasta hayvanın sütü ile hastalığın bulaştığına dair herhangi bir kanıt 

bulunmamaktadır. 

3- Hastalık ne zaman ortaya çıkar? 

Kene tutunmasından veya kenelere çıplak elle dokunulduktan sonra mikrobun alınmasını 

takiben hastalığın belirtileri genellikle 1-3 gün içinde, en fazla 9 gün içerisinde çıkar. Bu yüzden kene 

tutunmasından sonra 10 gün boyunca kendinizi takip etmelisiniz. 

Hasta insanların veya enfekte hayvanların kan, idrar ve diğer vücut sıvılarına 

korunmasız(çıplak elle) temas sonucunda ise hastalığın belirtileri 5-6 günde, en fazla 13 gün 

içerisinde ortaya çıkabilmektedir. 

4- Hastalığın belirtileri nelerdir? 

Hastalık ateş, halsizlik, üşüme, titreme, baş ağrısı, yaygın kas ağrıları, yüzde ve gözlerde 

kızarıklık, bulantı-kusma ve ishal şikâyetleri ile ortaya çıkar. 

5- Hangi kene hastalık yapar? Keneler insana ne zaman gelir, tuttuğunu hisseder 

miyiz? 

Hangi kenenin mikrop taşıdığı bilinemeyeceğinden tüm keneler hastalık yapabilir. Bunun için 

bildiğimiz sakırga, kuru budak, mal kenesi gibi isimler verilen keneler dahil tüm kenelere karşı 

dikkatli olunmalıdır. Keneler özellikle bahar ve yaz aylarında tarlada, bağda bahçede çalışırken gelir. 

Vücudunuza tutunurken o bölgede ağrı veya kaşıntıya yol açmaz, dolayısıyla tutunduğu fark 

edilemeyebilir. O nedenle eve dönüşte çocuklarımızda ve kendi vücudumuzda gözle kene kontrolü 

yapmak çok önemlidir. 

 

 6- Kene hayvanlarda hastalık yapar mı?

Hastalık hayvanlarda belirti göstermediğinden hayvanlarınız sağlıklı görünse bile hastalığı 

bulaştırabilir. Bu nedenle, hayvanların kan, idrar ve diğer vücut sıvılarına korunmasız (çıplak elle) 

dokunulmamalıdır. Hayvan keserken de dikkatli olunmalıdır. Bu hayvanların pişirilerek tüketilmesi 

halinde etinden-sütünden hastalık bulaşmaz. 

7- Hastalığın tedavisi ya da bir aşısı var mıdır? 

Etkinliği kanıtlanmış aşısı ve virüse özel tedavisi bulunmamakla birlikte erken teşhis konulduğunda 

uygulanacak destek tedavi ile kişinin iyileşme ihtimali artar. 

8- Kenelerden ve kenelerin bulaştırdığı bu hastalıktan korunmak için neler yapılmalıdır? 

Kenelerin insanlara tutunması engellenmelidir. Bunun için tarla, bağ, bahçe ve hayvan 

otlatmaya giderken kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli elbiseler giyilmeli, vücutta açık yer 

kalmamasına özen gösterilmeli ve pantolon paçaları çorabın içine konulmalıdır.. Eve dönüldüğünde 

ise kollar, bacaklar, gövde, diz arkası, koltuk altları, kulak arkası, ense, saç dipleri ve kasıklar dahil 

vücudun her tarafı ve elbiseler iyice kontrol edilerek kene olup olmadığına bakılmalıdır. Çocukların 

vücudu ve elbiseleri de anne babaları tarafından mutlaka kontrol edilmelidir. 

Hayvanların üstündeki kenelere çıplak elle dokunulmamalıdır. Veteriner hekime danışılarak 

hayvanlar keneye karşı uygun şekilde ilaçlanmalı ve böylelikle kenelerin çoğalması engellenmelidir. 

9- Vücuda kene tutunursa ne yapıl malıdır? 

Kene tutunması halinde çıplak elle dokunmadan bir kene kartı, eldiven, kağıt mendil, bez, 

naylon poşet veya yaprak ile vakit geçirilmeden, kene ezilmeden, patlatılmadan hemen çıkarılmalı 

ve çıkartılan yer tentürdiyot ile temizlenmelidir. Kene çıkarılırken kenenin başı deri içinde kalsa bile 

hastalık açısından bilinen bir risk oluşturmamaktadır. Kene çıkarılamıyorsa hemen en yakın sağlık 

kuruluşuna giderek çıkartılması sağlanmalıdır. Keneye asla çıplak elle dokunulmamalı ve asla 

çıplak elle çıkarılmamalıdır. Vücuda tutunan kene ne kadar erken çıkartılırsa hastalığa yakalanma 

riski de o kadar az olur. 

Vücuda tutunmuş olan kenenin üzerine kolonya gibi herhangi bir madde dökmeyin, ateş ve 

sigara basmayın. Keneyi çıkardıktan sonra patlatmaya çalışmayın. Uygun şekilde yok edin. 

Kene tutunmasından sonra 10 gün boyunca kendinizi takip edin. Ateş, halsizlik, üşüme, 

titreme, baş ağrısı, yaygın kas ağrıları, yüzde ve gözlerde kızarıklık, bulantı-kusma ve ishal 

belirtilerden en az ikisi varsa beklemeksizin bir sağlık kuruluşuna müracaat edin. 

Konuyla ilgili diğer sorularınız için 184 ALOSABİM hattını da arayabilirsiniz.